29 października 2020 Jarosław Mikołajewski

Laudacja dla Barbary Sosnowskiej

Laudacja Jarosława Mikołajewskiego dla Barbary Sosnowskiej za przekład Stanc Pietra Bemba (Wydawnictwo Naukowe Sub Lupa 2019)

 

Fantastycznie – po staffowsku – przełożony i opracowany zbiór Stanc Pietra Bemba jest wydarzeniem nie tylko italianistycznym, lecz poetyckim. Wstępy i aneks dają możliwość lektury uzbrojonej w podaną dyskretnie i z lekkością wiedzę o jednym z bohaterów Renesansu. Przekłady – radość czytania, poznawania nieznanego, poety piszącego w epokowym braterstwie z Janem Kochanowskim.

Każdy, kto podejmuje się przekładów poezji dawnej, staje – prócz innych dylematów tłumacza – wobec wyzwań szczególnych. Pierwszy – tłumaczyć poezją, czy prozą? Jak we współczesnej polszczyźnie znaleźć ekwiwalenty włoszczyzny dawnej?… Jest ich o wiele więcej.

Barbara Sosnowska wybrała przekład zachowujący formalne rozwiązania Pietra Bemba, lecz brzmiący zadziwiająco potoczyście i współcześnie. Rzadko znajdziemy w historii przekładów poezji z włoskiego na polski tak naturalne przerzutnie, tak czyste obrazy, taką klarowność oryginalnego przesłania.

Ze Stancami Bemba pojawiła się na naszych oczach tłumaczka wybitna, powtarzam: staffowskiej klasy. Jest szansa, że „jej” incipity i głębsze frazy będą powtarzane w rozmowach czasu zarazy, i później. Lecz największą nadzieją jest, że Barbara Sosnowska pójdzie po inne dzieła starowłoskie, i poda w polskim, współczesnym odpowiedniku to, co – przez niezrozumienie – uważamy za zbutwiałe, nieatrakcyjne, mętne. Życie samo, zinterpretowane przesz sztukę.

Objawił się talent. W tym roku nie mieliśmy wyboru. Nagroda im. Leopolda Staffa dla Barbary Sosnowskiej za przekład poezji była oczywistością.