Laudacja Jolanty Dygul dla Moniki Surmy-Gawłowskiej (VII edycja Nagrody Literackiej im. Leopolda w kategorii „In memoriam”)

Nagrodę w kategorii „In memoriam” otrzymuje w tym roku Monika Surma-Gawłowska (1970-2020). Monika była nie tylko znakomitą italianistką, znawczynią teatru włoskiego, tłumaczką, ale też po prostu niezwykle miłą i zawsze życzliwą osobą. Wielkim przywilejem pracy badawczej jest to, że poświęcamy czas zgłębianiu interesujących nas kwestii, a potem możemy się dzielić naszą wiedzą z osobami, które te pasje podzielają. Monika miała niezwykły zapał, przejawiał się on w jej artykułach i książkach, zawsze rzetelnie napisanych i inspirujących. Wyjątkowo ukochała sobie teatr włoski, a zwłaszcza komedię dell’arte, której poświęciła dwie książki: Isabella Andreini: tra teatro e accademia. Saggio su un’Innamorata della Commedia dell’Arte (Łask 2007) oraz Komedia dell’arte (Kraków 2015). Oba tytuły znakomicie obrazują pasję Moniki, jej zaangażowanie, kompetencję i otwartość umysłu. I choć to publikacje naukowe, i to wysokiej klasy, nie są przeznaczone wyłącznie dla kręgu wtajemniczonych italianistów lub teatrologów, ale dla każdego, kto podziela fascynację tym tematem. Warto ponadto przypomnieć, że Monika była współautorką niezwykle cenionych tytułów, po które długo jeszcze będą sięgać italianiści, takich jak: Historia dramatu i teatru włoskiego od XIII do XVIII wieku (Kraków 2008), a także polska bibliografia tłumaczeń poezji Od Dantego do Fo: włoska poezja i dramat w Polsce od XVI do XXI wieku (Kraków 2007) i prozy włoskiej Od Boccaccia do Eco: włoska proza narracyjna w Polsce od XVI do XXI wieku (Kraków 2011). Dużo także tłumaczyła, ostatnią książką, którą nam podarowała to zbiór esejów Umberta Eco Prawie to samo: o doświadczeniu przekładu (Kraków 2021, razem z Jadwigą Miszalską). Naprawdę trudno uwierzyć, że już jej z nami nie ma.